HAVUÇTAN TOHUM ALMA

HAVUÇTAN TOHUM ALMA (Daucus carota var. sativa) :

Havuçtan tohum almada birinci problem bitkiyi ikinci yıla kadar muhafaza etmektir. İkinci zorluk ise çok kolay çapraz döllenmesidir. Eğer saflık korunmak isteniyorsa türler arası mesafe oldukça arttırılmalıdır.

Havuç mükemmel çiçeğe sahiptir ve böcekler tarafından döllenir. Tohum almada iki yöntem vardır.

Kökten tohuma metodu:

Tavsiye edilen metottur. Birinci yıl tohumlar ilkbaharın sonlarına doğru ekilir ki bitkiler, sonbaharın sonlarına doğru olgunlaşsın. Donlar başlamadan önce havuçlar sökülür, üst kısmı kesilir. Kesim gövdenin 2-3 cm. üzerinden yapılmalıdır. Hasat esnasında yaralanan, kötü görünümlü, küçük, renksiz olanlar ayrılır.

Ilıman iklimlerde havuçlar bu işlemden sonra hemen yeniden dikilebilir. Serin bölgelerde dikim sonbaharın sonlarında da yapılabilir. Ancak donlardan zarar görmemeleri için üzerleri iyice yaprak, ot, saman, gübre vs. gibi koruyucularla kapatılmalıdır. Ya da havuçlar ilkbahar dikimi için muhafaza edilir. Yüksek nem ve donma sıcaklığına yakın sıcaklıklar depolama için en iyisidir. Bu şartlar toprak altında ya da mahzen gibi yerlerde sağlanabilir. Daha sonra havuçlar içinde nemli kum veya talaş bulunan sandıklara alınabilir. 

Kışı geçiren ve tekrar yeşeren havuçlar (19 MART 2012)

29 MART 2012

25 NİSAN 2012

22 MAYIS 2012

İlkbaharda toprak işlemeye hazır hale geldiğinde depolanmış havuçlar kontrol edilmeli, kuruyup buruşan ve çürüyenler ayrılmalıdır. Havuçların kurumasına müsaade etmeden hemen nemli toprağa dikilmelidir. Dikimden sonra toprak kurutulmadan sürekli olarak nemli tutulmalıdır. Sıra aralarında 1 m. mesafeyle dikilmelidir. Havuçların üzeri toprak seviyesinde veya çok az altında olacak şekilde dikilmelidir.

Havuç dikimi için iki metot uygulanabilir. Birincisi toprağa bir kürek saplanır, hafif ileri itilerek meydana gelen boşluğa havuç yerleştirilir ve toprağın havucu her yönden sarması sağlanır. İkincisi toprak derince çapalanarak havuçlar yumuşayan toprağa batırılır.

Tohumdan tohuma metodu:

Bu metot havuçtan tohum almak için ikinci yöntemdir ve aslı havucu iki sezon boyunca toprakta bırakmaya dayanır. Kökten tohuma metoduna göre daha az işçilik gerektirir. Fakat bazı dezavantajları vardır. Birincisi yetiştirici istenmeyen havuçları ayıramaz, böylece tohum kalitesinde düşme beklenir. Havuçları kış boyunca dondan korumak da kolay değildir. Don olması sonra da çözülmesi köklerin toprak üzerine çıkmasına sebep olabilir. Bu problem malçlamayla giderilebilir. Son olarak da bu metodu kullanan çiftçiler havuçlar arası 30 cm., sıralar arası 100 cm. aralık bırakmayarak çok sık ekim yapma eğilimi gösterir.

Hangi metot kullanılırsa kullanılsın toprak gevşek ve organik madde açısından zengin olmalıdır ve hiçbir zaman kurumasına müsaade edilmemelidir. İdeal yetiştirme için havuç ekim bölgesini yabancı otlardan temizlemelidir.

Çapraz döllenmeyi önlemek için bu işle uğraşanlar havuç türleri arasında 2 km. mesafe bırakırlar. Amatörler ise her sene sadece bir tür dikerek çapraz döllenmeyi önleyebilir.

Şimdiye kadar eğer tek sezonluk sadece yemek için havuç diktiyseniz, tohum almak maksadıyla ikinci sezon ekiminde sürprizle karşılaşabilirsiniz. oldukça büyük bir havuç, 60/180 cm. bitki yüksekliği, hemen havucun üstünde fazla dallanma. Çiçekler önce dalların üst kısmında sonra altlarda görülür. Böylece tohumlar gelişip olgunlaşmaya başlar. üst dalların uçlarının kahverengiye dönüşmesi tohum alma zamanının geldiğini gösterir. Çoğu bölgede eylül ayına rastlar. Tohumlar kolaylıkla dağılmadığı için toplama zamanlaması o kadar önemli değildir. 

Az miktarda tohumluk bitki varsa sökülmeli, küçük desteler haline getirilmelidir. Daha sonra, gövde eğildiğinde kırılacak kadar kurutulmalıdır. kurumayı hızlandırmak için bitki destelerinin üstü örtülebilir. Diğer bir yöntem bitkilerin üst kısmı kahverengiye dönüştüğünde kesip, kurutmak için kapalı bir mekana almaktır. 

Bitkilerin tohumlu kısımları birbirine sürtülüp ovuşturularak tohumlar çıkarılır.Tohumları diğer artıklardan ayırmanın en kestirme yolu elemektir.