TOHUM NEDİR?

TOHUM NEDİR?

Tohum, belirli bir şekli olan, sert, kuru, üzeri koruyucu bir kılıfla kaplanmış, bitkilerin başlangıç noktası olan uykuda bir canlıdır.

Tohumlar sayesinde yeni bitkiler yetişerek, o türün hayatını devam ettirmesi sağlanır.

Tek kelimeyle tohum göründüğünden çok çok büyük bir depodur. Tohum uyuyan bir devdir.  Bizim tohumlarımız on bin yıl öncesinin tarihini bize yansıtan yazılı ve sözlü olmayan tek kayıt örneğidir. Boyutu milimetreden daha küçük tohumun içinde milyonlarca bilgi depoludur. O bitkinin boyu, yapraklarının şekli, büyüklüğü, sıklığı, rengi, meyvelerinin şekli, rengi, tadı, iriliği, gövde sapının uzunluğu, kalınlığı, içindeki borucukların çapı, kapasitesi v.s. v.s. binlerce bilgi. Hepsinin depolandığı küçük, canlı, yarı uykuda bir canlı. Tohum bir bilgisayarın hard diskidir.

Önce tohum ekilir, sonra tutunup kendini güvenceye almak için aşağıya doğru kök salar. Daha sonra ilk yapraklarını vermeye başlar.

TOHUMUN KISIMLARI

Bitki yaşantısı için ilk gereken kök, gövde ve yaprak gibi organların küçücük bir tohum içinde barındığına inanmak zor olabilir ama gerçekten her tohum böyledir. Örneğin bir fasulye tohumunu ele alalım. Bir fasulyeyi birkaç saatliğine suda bırakın. Daha sonra sert tohum kabuğunu sıyırıp çıkartın. Burada görülen her şey tüm tohumlar için de geçerlidir. Cotydelons denen iki yaprak, gövde ve kök ucu sert tohum zarıyla kaplanmıştır.

Her tohumun içinde uyku halindeki yavru bitkiyi besleyecek karbonhidrat, yağ, protein ve mineraller vardır. Fasulye, börülce, karpuz, kabak gibi bitki tohumlarında, gıda maddelerini barındıran iki adet ilk yaprak (cotyledons) bulunurken diğer tür tohumlarda gıda kaynağı yaprak değil, endosperm denen tohumun geri kalan kısmıdır. Endosperm bazı tohumlarda un gibi, bazılarında yağlı, bazılarında ise çok sert olabilir. Örneğin tahıllar un barındırırlar.

Cansız gibi görünen tohumlar aslında canlıdır ve içlerinde çok düşük düzeyde de olsa yaşam sürmektedir. Çevreden nem alırlar. Endosperm veya cotyledondaki besinler nemle birleşince bitki için gerekli gıda halini alır.

TOHUMUN ÇEŞİTLERİ

Şekil, büyüklük, sertlik açısından çok değişik tohum türleri vardır. Ancak çoğunun yapısı aynıdır. İki ilk yaprak, gövde ve kök. Bitkilerin büyük bir çoğunluğunu kapsayan bu tip tohumlara “DICOTS” denir.

MONOCOTS diye adlandırılan diğer küçük tohum türünden sadece bir yaprak çıkar. Otların büyük çoğunluğu, mısır, çavdar ve diğer tahıllarla soğan bu sınıfa girer.

Bazı tohumlar herhangi bir zamanda çimlenirken büyük bir çoğunluğu gelişmesini garantiye almak için uygun koşullar arar. Bazı tohumlar uyanabilmek için soğuk veya donma derecelerinde ısı isterler. Bazılarının çimlenebilmesi için ışığa ihtiyaçları vardır. Kıvırcık salata tohumları sıcak havada bitkinin yaşama şansı, soğuk mevsimdekinden az olduğu için çimlenmeyi reddedebilir. Tüm bunlardan çıkaracağımız sonuç: Tohumlar canlıdır.!!!