Domates Çiçek Sonu Çürüklüğü (Blossom End Rot) (BER)
Amatör domates yetiştiricilerinin başta gelen sorunu tam meyvelerin olgunlaşmaya başladığı sırada altlarının çürümesidir (birçok profesonel de bana çok sordu). Ben de bu işe ilk başladığımda hayli başımı ağrıtmıştı. Bir düşünün o kadar zahmetle tohum ekiyor, fide yetiştiriyor, dikiyor, büyütüyor ve meyvelerin olgunlaştığını gözlüyorsunuz ama tam kızarmasını beklerken meyveler alttan çürümeye başlıyor. Çok can sıkıcı bir durum. Belki bu yazıyı daha önce yazmalıydım ama ne yapalım şimdi kısmet oldu.
1. Domates çiçek sonu çürüklüğünün başlıca sebebi toprak PH'ının düşüklüğüdür.
Amatör domates yetiştiricilerinin başta gelen sorunu tam meyvelerin olgunlaşmaya başladığı sırada altlarının çürümesidir (birçok profesonel de bana çok sordu). Ben de bu işe ilk başladığımda hayli başımı ağrıtmıştı. Bir düşünün o kadar zahmetle tohum ekiyor, fide yetiştiriyor, dikiyor, büyütüyor ve meyvelerin olgunlaştığını gözlüyorsunuz ama tam kızarmasını beklerken meyveler alttan çürümeye başlıyor. Çok can sıkıcı bir durum. Belki bu yazıyı daha önce yazmalıydım ama ne yapalım şimdi kısmet oldu.
1. Domates çiçek sonu çürüklüğünün başlıca sebebi toprak PH'ının düşüklüğüdür.
Birçok tarımsal yayının bitki istekleri başlığı alında, o bitkinin toprak isteği (killi, kumlu, humuslu, gevşek v.s), su isteği (az su, çok su, taban suyu v.s), iklim isteği (serin, sıcak, soğuk) gibi faktörlerin yanısıra toprağın PH değerinden bahsedilir. Diğer konuların az çok bilinmesine rağmen PH'ın ne olduğu pek bilinmediğinden etkileri de anlaşılamaz. Müsaade ederseniz fazla detaya girmeden kısaca bundan bahsetmek istiyorum.
PH toprağın asitli mi yoksa bazik mi olduğunu gösteren bir ölçüdür. 0 ile 14 arasında bir skalası vardır. 0 çok asitli 14 çok bazik toprağı ifade etmek için kullanılır.
Toprak asitli veya bazik olsa ne olur? Aşağıdaki tablo bu soruya cevap veriyor.
 |
| Bahçedeki domateslerde çiçek sonu çürüklüğü |
 |
| Saksı domateslerimde meydana gelen çiçek sonu çürüklüğü |
Ne yapmalı????
 |
| PH metreyle ölçüm. (PH değeri 6,6) |
 |
| Balkon saksısındaki PH 6 |
 |
| PH'ı yükseltmek için kireç uygulaması. |
 |
| Birden yükselen PH. |
2. İkinci önemli sebep aşırı sulamadır. Domates çiçek açmaya başladığında ölmeyecek kadar az sulanmalıdır. Bunun sebebi bitkiyi çiçek açmaya zorlamaktır. Ne kadar fazla çiçek, o kadar fazla meyve demektir. Bu dönemde verilecek fazla su çiçeklerin dökülmesine, tutan çiçeklerde meydana gelen meyvelerde de çiçek sonu çürüklüğüne sebep olmakta.
Domateslerin sulanması sabah erken saatlerde veya gece serinliğinde yapılmalıdır. Bunun bir sebebi günün sıcaklığında buharlaşmanın fazla olmasıyla sulamanın bir kısmının yabana gideceğidir. Diğer sebep ise özellikle akşamüstü, günün yüksek sıcaklığından dolayı domatesin yaprakları solmaktadır. Yapraklardaki aşırı su kaybından dolayı meydana gelen bu durumu üretici ya da hobist domatesin kuruduğuna yormakta ve aşırı su vermektedir. Aşırı sulama ise çiçek sonu çürüklüğüne yol açmakta.
3. Domateste çiçek sonu çürüklüğüne sebep olan bir diğer faktör de bitkinin stres altına sokulmasıdır. Bitkinin stres altına sokulması demek sulama periyotlarının uygun olmayan şekillerde gerçekleştirilmesi demektir. Mesela yazlığınınızın bahçesinde domates yetiştiriyor ve oraya sadece cumartesi-pazar günleri gidiyorsanız bu durum gerçekleşebilir. Yazlığınızda olduğunuz hafta sonunda domateslerinizi oldukça fazla, bir hafta idare edecek kadar sulayacaksınız, ondan sonra pazar akşamından cuma akşamına kadar susuz kalacaklar. Bir az, bir çok sulama bitkiyi stres altına sokacaktır.
Bu tavsiyelerin işinize yarayacığını umarım. Problemlerinizle ilgili yorum yazarsanız biraz daha yardımcı olmaya çalışabilirim. Herkese bol şans.
 |
| Geçen sene yetiştirdiğim bir domates |
